Færsluflokkur: Menntun og skóli
22.2.2011 | 18:01
Leikhúsþing og leikhúsveisla í Tjarnarbíó 4. mars
Matur og málþing 12.00 13.30
Framsögumenn:
Matthieu Bellon Leikstjóri og listrænn stjórnandi Bred in the Bone, alþjóðlegs leikhóps með aðsetur í Englandi. Umfjöllunarefni: Hverjir eru helstu kostir þess og gallar að vinna í alþjóðlegu umhverfi?
Ragnheiður Skúladóttir Deildarforseti leiklistar- og dansdeildar LHÍ og framkvæmdarstjóri LÓKAL.
Umfjöllunarefni: Nauðsyn þess að íslenskir sviðslistamenn tengist hinu alþjóðlega umhverfi listanna.
Víkingur Kristjánsson Einn af stofnendum Vesturports, leikari, leikskáld og leikstjóri.
Umfjöllunarefni: Reynsla og áhrif alþjóðlegs leikhúsumhverfis á íslenskan leikhóp.
Að lokinni framsögu verður opið fyrir spurningar og almennar umræður
Umræðan fer fram á málþingi en þar verður rætt um alþjóðlegt leikhús og tengsl þess við íslenska leiklist. Um kvöldið verður boðið til leikhúsveislu þar sem sýnd verða verk eftir einstaklinga sem hafa lært eða/og unnið erlendis.
Leikhúsveisla
19.30 22.00Just Here! dansskotið leikhúsverk eftir Snædísi Lilju Ingadóttur,
Leikarar: Hjörtur Jóhann Jónsson, Sandra Gísladóttir og Snædís Lilja Ingadóttir
Hetja Gamanleikur eftir Kára Viðarsson og Víking Kristjánsson
Leikari: Kári Viðarsson
Verkið hefur hlotið glimrandi dóma og verið sýnt í Landnámssetrinu Borgarnesi.
Smjörbrauðsjómfrúrnar Gamanspunnið Smjörbrauðsgerðarnámskeið eftir Árna Grétar Jóhannsson, Guðbjörgu Ásu Jóns-Huldudóttur og Tinnu Þorvalds Önnudóttur
Leikarar: Guðbjörg Ása Jóns-Huldudóttir og Tinna Þorvalds Önnudóttir.
Veislustjórar eru nemendur frá European Theatre Arts við Rose Bruford College.
Ljósahönnun: Friðþjófur Þorsteinsson
Framkvæmdastjóri: Stefanía Sigurðardóttir
24.9.2009 | 11:47
Eru sjálfstæðir leikhópar á vetur setjandi?
Eftir Gunnar I. Gunnsteinsson: "Einnig gerir slíkur sveigjanleiki þeim kleift að bregðast við ógnum sem steðja að starfseminni og nýta tækifærin til fulls."
Sveigjanleiki og fjármagn
Rannsóknin leiddi í ljós að sökum þess að starfsumhverfi sjálfstæðra atvinnuleikhópa er sveigjanlegt og án allrar yfirbyggingar skapar það þeim sérstöðu til að bregðast hratt við samfélagslegu áreiti og uppákomum, sem skilar sér í forvitni áhorfenda og aukinni aðsókn. Einnig gerir slíkur sveigjanleiki þeim kleift að bregðast við ógnum sem steðja að starfseminni og nýta tækifærin til fulls. Hið síbreytilega starfsumhverfi sjálfstæðra atvinnuleikhópa kallar á úthlutunarkefi sem tekur mið af þessum eiginleikum starfsins. Krafan um mælanleika menningar, sem síðar er notuð sem grundvöllur úthlutunar opinbers fjármagns til sviðslista, hefur því miður ekki nýst til stefnubreytinga á skiptingu fjármagnsins til sviðslista heldur hefur verið viðhaldið ákveðnu ástandi sem á rætur í stefnumörkun leiklistarlaga frá 1998. Enn hafa ekki borist fréttir úr menntamálaráðuneytinu um hvort fjármagn til sjálfstæðra sviðslistahópa verður skorið niður á næsta ári. Bandalag sjálfstæðra atvinnuleikhópa SL hefur sýnt fram á að um 400 einstaklingar hafi atvinnu af starfsemi hópanna ár hvert. Í því ástandi sem nú er og í baráttunni við atvinnuleysið verður það að teljast undarlegt ef ráðamenn ákveða að höggva stórt í þá litlu köku sem sjálfstæðir atvinnuleikhópar hafa aðgang að.
Ný íslensk verk
Nú liggur það fyrir að stærstu fölmiðlar landsins ætla ekki að gagnrýna allar sýningar sjálfstæðra atvinnuleikhópa á næsta ári. Það veldur miklum vonbrigðum og vekur gamlar spurningar um flokkun á þeim sem eru inni og hina sem þurfa á hírast úti í kuldanum. Hvaða sjónarmið ráða slíkri flokkun? Uppistaðan í verkefnaskrá sjálfstæðra atvinnuleikhópa er frumsköpun. Slíkt hefur verulega þýðingu því hóparnir eru orðnir eins konar uppeldisstöð fyrir nýja leikara, dansara, leikstjóra, tónlistarmenn og leikskáld. Ef teknar eru saman tölur um úthlutun Leiklistarráðs af fjárlagaliðnum Til starfsemi atvinnuleikhópa frá árunum 2004-2008 koma í ljós mjög áhugaverðar niðurstöður. Leiklistarráð leggur áherslu á að styrkja uppsetningar á nýjum íslenskum verkum. Barna- og danssýningar eru eingöngu ný íslensk verk og því er hlutur íslenskra verka um 78% af öllum þeim sem ráðið ákveður að styrkja á þessu tímabili. Erlend verk eiga ekki miklu brautargengi að fagna í þessum úthlutunum. Þau erlendu verk sem ganga í augun á ráðinu eru nýjar leikgerðir af klassískum verkum og því á ferðinni viss nýsköpun í formi tilraunar með vinnuaðferðir og bræðing listforma. Þetta sýnir að hóparnir, studdir af úthlutunarstefnu Leiklistarráðs, sinna tilraunum og nýsköpun, sem stærri og fjárfrekari listastofnanir veigra sér við af augljósum ástæðum.
Samstarf
Vegna skorts á sýningaraðstöðu og samfellu í starfi atvinnuleikhópa hefur samstarf stofnanaleikhúsa og atvinnuleikhópa færst í vöxt. Leikhóparnir njóta þá aðgangs að miðasölukerfi, tækjabúnaði og annarri aðstöðu húsanna. En með slíku samstarfi tryggja hóparnir sér líka viðurkenningu í formi umfjöllunar og gagnrýni helstu fjölmiðla landsins. Það er svo undir hælinn lagt hvort almenningur og ráðamenn gera einhvern greinarmun á því hvað eru sýningar sjálfstæðra leikhópa innan stofnananna og hvað er framleiðsla stofnananna sjálfra. Samstarfið veldur því sem sé að sýnileiki leikhópanna hverfur. En samstarfið getur mögulega gagnast stofnunum, sem fá viðurkenningu fyrir samstarfið með auknum fjárveitingum eða minni niðurskurði. Það má því spyrja sig hvort þetta geri þeim sjálfstæðu hópum sem starfa eingöngu fyrir utan stofnanirnar erfitt fyrir og valdi því að þeir fái síður umfjöllun um sýningar sínar, og verði af þeim orskökum síður sýnilegir áhorfendum. Huga þarf að jöfnuði milli hópanna í þessu sambandi. Í því efnahagsástandi sem nú er á Íslandi hefur sýnt sig að sjálfstæðir sviðslistamenn leita á ný mið til að halda áfram starfsemi. Nýjustu áhorfendatölur frá atvinnuleikhópunum sýna að þeir fengu stærri hluta áhorfenda sinna erlendis en hér heima á síðasta leikári. Meðan stærsti fjármögnunaraðili hópanna, áhorfendur á Íslandi, fer í gegnum keppu leita sviðslistahóparnir út fyrir landsteinana eftir rekstrarfjármagni, sem skilar sér í því að þeir koma heim með dýrmætan gjaldeyri fyrir þjóðarbúið. Eins og áður segir þá tekur starfsemi hópanna alltaf mið af ástandinu í samfélaginu. Það sem er líka mikilvægt fyrir frjótt starf sjálfstæðra sviðslistahópa er að þeir njóti sanngjarns stuðnings stjórnvalda á fjárlögum og að fjölmiðlar séu iðnir við að fjalla um starfsemi þeirra, gefa þeim uppbyggilega gagnrýni.Höfundur er MA í menningar- og menntastjórnun.
16.9.2009 | 12:20
BLIKUR Á LOFTI Í STARFI SJÁLFSTÆÐRA ATVINNULEIKHÚSA
Áhrifa efnahagslægðar á Íslandi er farið að gæta í starfi sjálfstæðra leikhúsa. Á komandi leikári munu færri uppsetningar líta dagsins ljós miðað við fyrri ár, meðal annars vegna húsnæðisskorts hafa fleiri atvinnuleikhópar sótt á náðir stofnanaleikhúsanna með uppsetningar sínar og leikhópar sækja í auknum mæli til útlanda.
Einungis um 12 verkefni á vegum sjálfstæðra atvinnuleikhópa njóta árlega stuðnings frá ríki og borg fyrir því sem nemur helmingi af uppsetningakostnaði. Önnur verkefni hafa verið fjármögnuð með litlum styrkjum frá fyrirtækjum og eigin fé eða lántöku aðstandenda atvinnuleikhópanna. Tveir síðar nefndu kostirnir hafa horfið á liðnu ári sem hefur ollið því að færri sýningar á vegum sjálfstæðra leikhópa munu líta dagsins ljós á komandi leikári.
Stærsti styrktaraðili sjálfstæðra atvinnuleikhópa hafa þó ávallt verið áhorfendur. Innkoma af sýningum hefur oftast verið megin uppistaða í rekstri sjálfstæðra atvinnuleikhópa. Því er erfitt fyrir þá nú að taka þátt í því verðstríði sem ríkir um þessar mundir á leikhúsmarkaðinum.
Reykjavík dans festival brá þó á það ráð að bjóða dansunnendum á sýningar sínar gegn frjálsum framlögum til styrktar dansinum á Íslandi. Var þetta virðingarvert framtak til að koma til móts við efnahagsástandið í þjóðfélaginu. Hins vegar var öll vinna á vegum listamannanna í sjálfboðavinnu.
Um 400 manns starfa árlega hjá sjálfstæðum atvinnuleikhópum fyrir tiltölulega lítinn kostnað af hálfu ríkis og bæja. Það væri óheppileg þróun ef þessi stóri hópur listamanna myndi gefast upp og hætta að framleiða mikilvægan arð fyrir þjóðina.
Þessa listsköpun hafa sjálftæðir sviðslistamenn og atvinnuleikhópar selt úr landi og eflt gjaldeyrisforða þjóðarinnar. Á síðasta leikári sáu fleiri áhorfendur sýningar sjálfstæðra atvinnuleikhópa erlendis en á Íslandi. Íslensk sviðslist var á sviði í Kóreu, Ástralíu, Danmörku, Kanada, Bandaríkjunum, Frakklandi, Rússlandi, Svíþjóð, Ítalíu, Litháen, Lúxemborg, Króatíu, Skotlandi, Þýskalandi, Sviss, Kína, Tasmaníu, Írlandi og Finnlandi. Sjálfstætt starfandi sviðslistamenn hafa í auknu mæli sótt í fjármagn úr erlendum sjóðum til að setja upp sýningar hér heima og erlendis. Í öllu tali um niðurskurð er eitt sem gleymist oft en það er að frum forsenda fyrir fjárstuðning úr erlendum sjóðum er sú að viðkomandi hafi innlent fjármagn á bak við sig.
Skortur á gagnrýni í fjölmiðlum og sýningarrýmumÖnnur bágborin þróun hefur átt sér stað með fækkun æfinga- og sýningarýma fyrir sjálfstæða atvinnu-leikhópa. Nú er staðan sú að erfitt getur verið fyrir leikhópana að finna hentugt húsnæði þar sem nýlega hafa húsnæði á borð við Möguleikhúsið, Austurbæ (sem er hús unga fólksins) og Skemmtihúsið lokað og óvissa ríkir um framtíð Hafnarfjarðarleikhússins þar sem samningar við það eru lausir. Endurbætur á Tjarnarbæ eru í uppnámi vegna aukins kostnaðar vegna verðlagshækkana á markaði og óvíst hvenær og hvort húsið opnar. Önnur hús eru of dýr til leigu fyrir sjálftæðan atvinnuleikhóp með mjög takmarkað fjármagn að baki.Þróunin hefur því orðið sú að í ár munu 8 af 10 verkum sem hlutu styrk frá menntamálaráðuneytinu vera sýnd í samstarfi við Leikfélag Reykjavíkur í Borgarleikhúsinu og Þjóðleikhúsið. Hinir þurfa að æfa inn í stofum og bílskúrum í veikri von um að sýningarhúsnæði við hæfi líti dagsins ljós.
Sökum efnahagsástandsins hafa helstu fjölmiðlar landsins ákveðið í sparnaðarskyni að gagnrýna ekki leiksýningar sjálfstæðra leikhópa. Þrátt fyrir að nánast allar sýningar þeirra séu ný íslensk verk. Slíkt hefur í för með sér að sýnileiki sjálfstæðra hópa verður minni sökum skorts á fjármagni til auglýsinga kaupa. Slík ákvörðun fjölmiðla gæti stuðlað að því að enn fleiri hópar leiti á náðir stofnanna til að ná athyggli og umfjöllun um sín verk. Völd leikhússtjóranna eru því orðin mikil þar sem þeir stjórna ekki aðeins verkefnavali síns leikhúss heldur líka sjálfstæðra atvinnuleikhópa.
Heildaráhorfendafjöldi leikárið 2008-2009: 151.606Innanlands: 70.740
Erlendis: 80.866
Áhorfendur innanlands: 68.589 Sýningar: 681
Áhorfendur erlendis: 5.330 Sýningar 17
Áhorfendur á gestasýningar: 2.151 Sýningar: 25
Áhorfendur eingöngu erlendis: 75.536 Sýningar 165
Aino Freyja Järvelä
Formaður SL
14.5.2009 | 11:15
Menningarstefna listamanna
20.3.2009 | 11:18
Alþjóðlegi barnaleikhúsdagurinn
Í tilefni af alþjóðlegum leikhúsdegi barna í ár hefur Þórarinn Eldjárn, að beiðni Samtaka um barna- og unglingaleikhús á Íslandi, samið eftirfarandi ávarp.
Ávarp á alþjóðlegum leikhúsdegi barna20. mars 2009 eftir Þórarin EldjárnLeikhúsmiði......
og leikarar uppi á sviði.
Þar sem allir geta orðið það sem þeir vilja.
Þau æpa, hvísla, syngja, tala, þylja....
eitthvað sem allir krakkar skilja.
Fullorðnir verða börn og börnin gömul um stund
Breytist einn í kött og annar í hund.
Leikararnir skemmta, fræða, sýna, kanna, kenna...........
Kæti, læti, tryllingur og spenna.
Stundum er verið að reyna að ráða gátur
svo reka sumir upp taugaveiklaðan hlátur
og beint á eftir byrjar í salnum grátur.
Samt er alveg ótrúlega gaman
hvernig allir geta setið þarna saman
og horft á hvað leikararnir eru snarir í snúningum
og í sniðugum búningum.....
Þess vegna er alveg full ástæða til að þakka
að þessi dagur í dag skuli vera frátekinn sem alþjóðlegur leikhúsdagur krakka.
31.8.2008 | 10:20
Starfslaun listamanna
Hér með eru auglýst til umsóknar starfslaun listamanna sem úthlutað verður árið 2009, í samræmi við ákvæði laga nr. 35/1991 með áorðnum breytingum.
Starfslaunin eru veitt úr fjórum sjóðum, þ.e.:
- 1. Launasjóði rithöfunda
- 2. Launasjóði myndlistarmanna
- 3. Tónskáldasjóði
- 4. Listasjóði
Umsóknir einstaklinga, ásamt fylgigögnum, skulu berast Skrifstofu Stjórnar listamannalauna, Hallveigarstöðum, Túngötu 14, 101 Reykjavík, á þar til gerðum eyðublöðum fyrir kl. 17:00 fimmtudaginn 2. október 2008. Ef umsókn er send í pósti gildir dagstimpill pósthúss.
Umsóknir skulu auðkenndar "Starfslaun listamanna 2009" og tilgreindur sá sjóður sem sótt er um laun til.
Heimilt er að veita starfslaun úr Listasjóði til stuðnings leikhópum enda verði þeim varið til greiðslu starfslauna til einstakra leikhúslistamanna. Umsóknir leikhópa til Listasjóðs fyrir einstaka leikhúslistamenn, ásamt fylgigögnum, skulu berast Skrifstofu Stjórnar listamannalauna, Hallveigarstöðum, Túngötu 14, 101 Reykjavík, á þar til gerðum eyðublöðum fyrir kl. 17.00 fimmtudaginn 2. október 2008. Ef umsókn er send í pósti gildir póststimpill. Umsóknir skulu auðkenndar "Starfslaun listamanna 2009 - leikhópar".
Með umsókn skal fylgja greinargerð um verkefni það sem liggur til grundvallar umsókninni ásamt upplýsingum um hve langan starfstíma er sótt um og rökstuðningi fyrir tímalengd. Jafnframt skulu fylgja upplýsingar um náms- og starfsferil, verðlaun og viðurkenningar. Þessir þættir skulu að jafnaði liggja til grundvallar ákvörðun um úthlutun starfslauna
Athugið að hafi umsækjandi áður hlotið starfslaun verður umsókn hans því aðeins tekin til umfjöllunar að hann hafi skilað Stjórn listamannalauna skýrslu um störf sín í samræmi við ákvæði 4. gr. laga um listamannalaun nr. 35/1991 með áorðnum breytingum.
Umsóknareyðublöð fást á vef Stjórnar listamannalauna www.listamannalaun.is og á skrifstofu stjórnarinnar að Hallveigarstöðum, Túngötu 14, 2. hæð.
Umsóknarfrestur rennur út fimmtudaginn 2. október 2008.
Stjórn listamannalauna 25. júlí 2008
Menntun og skóli | Breytt s.d. kl. 10:24 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
7.8.2008 | 18:07
Hér og Nú í Finnlandi
Það er búið að taka svo vel á móti okkur, segir Arndís Hrönn þegar blaðamaður náði tali af henni. Þetta er virkilega fín hátíð og það er gaman hvað hún er samþjöppuð og mikið um að vera. Mikið að skemmtilegum andlitum. Það virðist vera mikil eftirvænting, fólk er spennt og svolítið forvitið um sýninguna okkar. Þetta er gaman og það er heiður að vera á þessari hátíð. Það er líka gaman að sjá hvað er að gerast í skandínavísku leikhúsi og maður hittir fullt af skemmtilegu fólki. Við erum t.d. á hóteli með franska hópnum sem kom til Íslands á Lókal, Vivarium Studio, og það var gaman að hitta þau aftur. Svo er bara svo gaman og hollt að hitta sviðslistafólk frá öðrum löndum sem er í svipuðum pælingum og maður sjálfur.
Hér & Nú er hluti af aðaldagskrá hátíðarinnar, þar sem gestaleikhópar frá m.a. Líbanon, Frakklandi, Lettlandi, Eistlandi, Svíþjóð, Danmörku og Færeyjum taka þátt að þessu sinni. Hér & Nú verður sýnt í Kómedíuleikhúsinu í Tampere og er sýnt bæði föstudag og laugardag.
5.6.2008 | 13:35
Sjálfstæðu leikhúsin fara fram á uppstokkun á úthlutunarkerfi til sviðslista í landinu.
Í kjölfar málþings á vegum SL, bandalags atvinnuleikhópa, undir yfirskriftinni Er starfsumhverfi sjálfstæðra leikhópa í takt við tímann sem haldið var í Iðnó fimmtudaginn 29.
maí hefur stjórn SL ályktað eftirfarandi:
Augljóst er orðið að opinber fjárframlög til sviðslista taka mið af umhverfi sem er gjörbreytt. Eins og fram kom á málþingi SL síðastliðinn fimmtudag sjá Sjálfstæðu leikhúsin um rúmlega helming sviðsuppsetninga á landinu, fá til sín fleiri áhorfendur en stofnanaleikhúsin til samans, sjá nær alfarið um leikferðir á landsbyggðinni og eru öflugust í útrás sviðslista. Úthlutunarkerfið endurspeglar engangveginn þessa staðreynd þar sem aðeins 5% af þeim heildarfjármunum sem varið er til sviðslista í landinu renna til starfsemi sjálfstæðra leikhúsa. Úthlutunarkerfi til sviðslista í landinu er því rangt uppsett og það þarf að laga. Stjórn SL telur brýnt að hlutur sjálfstæðra leikhúsa verði leiðréttur hið fyrsta þannig að opinber fjárframlög endurspegli mikilvægi sjálstæðra leikhúsa fyrir sviðslistaumhverfi landsins. Stjórn Sjálfstæðu leikhúsanna lýsir sig reiðubúna til viðræðna við menntamálaráðuneytið um endurskoðun á kerfinu í heild sinni.
Fyrir hönd stjórnar SL,
Aino Freyja Järvelä
Formaður SL
Menntun og skóli | Breytt 6.6.2008 kl. 12:17 | Slóð | Facebook | Athugasemdir (0)
18.4.2008 | 10:03
Vorfyrirlestur um höfunda leikhússins
10.4.2008 | 09:59
Straumar og stefnur í aðferðafræði leikstjórans og listamannaspjall
Vorfyrirlestur um: Strauma og stefnur í aðferðafræði leikstjórans með Rúnari Guðbrandssyni og Listamannaspjall með Rafael Bianciotto mánudaginn 14.apríl kl.20 á Kaffi Sólon, Bankastræti 7a, 2. hæð
Rúnar Guðbrandsson mun ræða mismunandi hugmyndir um hlutverk og aðferðafræði leikstjórans í gegnum söguna. Hann fer í gegnum strauma og stefnur sem hafa haft mótandi áhrif á leikhús vesturlanda og veltir fyrir sér stöðu leikstjórans í íslensku leikhúsi. Hann hefur boðið með sér nokkrum sviðslistamönnum sem munu tala um kynni sín af ólíkum leikstjórnar-aðferðum.
Rafael Bianciotto mun ræða um starf sitt og list og vinnu sína með trúðatæknina. Rafael fæddist í Argentínu en býr og starfar í París. Hann lagði stund á nám við l'Institut d'Etudes Théâtrales í París. Hann hefur kennt trúðatækni og grímuvinnu beggja vegna Atlanshafsins og sett upp trúðasýningar fyrir fullorðna við góðan orðstír í Frakklandi og víðar. Rafael er listrænn stjórnandi Zefiro leikhússins í París (http://zefiro.free.fr/) og heldur úti metnaðarfullri starfsemi með þeim. Hann hefur kennt trúðatækni við leiklistardeild Listaháskólans til margra ára. Hann er nú á Íslandi við leikstjórn á trúðaleiknum Dauðasyndirnar 7 sem verður frumsýndur í maí á Litla sviði Borgarleikhússins.
Mánudaginn 21.apríl munu Aino Freyja Järvele velta upp ögrandi spurningum um starf sjálfstæðra leikhópa.